Rynek energii w Polsce obejmuje energię elektryczną, gazową (gaz ziemny), ciepłownictwo i paliwa płynne. Dążenie UE do stworzenia jednolitego i konkurencyjnego rynku energii elektrycznej i gazowej, znacząco wpływa na kierunki zmian, jakie dynamicznie zachodzą w ostatnim czasie we wspomnianych obszarach. Dla konsumentów zwykle widoczne są w postaci wahań cen, ale tak naprawdę zmiany zachodzą w całym systemie.
Rynek energii w Polsce
Rynek energii w naszym kraju obejmuje wiele podmiotów, mechanizmów, systemów i przedsiębiorstw, dzięki którym do naszych domów i firm trafiają prąd i gaz. Funkcjonowanie rynku energii opiera się o Prawo Energetyczne, a jednostką, która reguluje jego działanie jest Urząd Regulacji Energetyki.
Energia Elektryczna
Polska jest 6 co do wielkości producentem energii w UE. Roczna produkcja energii wynosi u nas 155 TWh. Przeszło 62% energii wytwarzamy z węgla kamiennego i ponad 32% z węgla brunatnego.
Dystrybutor, a sprzedawca prądu
W kwestii energii elektrycznej, na Polskim rynku działa obecnie 5 dystrybutorów prądu, są to:
- PGE Dystrybucja
- Tauron Dystrybucja
- Enea Operator
- Energa Operator
- Innogy (dawniej RWE).
Oprócz dystrybutorów prądu, mamy też szereg sprzedawców. Czym różni się sprzedawca od dystrybutora? Dystrybutor odpowiada za infrastrukturę przesyłową energii w ramach określonego obszaru, a sprzedawca wykorzystując tę infrastrukturę, sprzedaje prąd odbiorcom końcowym.
O ile dystrybutora energii elektrycznej nie możemy zmienić, o tyle sprzedawcę już tak. Warto o tym wiedzieć, bo taka zmiana może pomóc obniżyć wydatki. Sprzedawcy mogą bowiem sami ustalać wysokość cen w ramach wszystkich taryf poza zatwierdzaną przez Prezesa URE taryfą G11.
Energia Gazowa
Na rynku energii gazowej w Polsce dominującą pozycję wśród sprzedawców od lat zajmuje PGNiG. Proces uwalniania tego rynku przebiega bardzo powoli. Mimo to, udział mniejszych firm powoli wzrasta, co jest jak najbardziej pożądaną tendencją. Poza samym PGNiG dostawcami gazu są m.in.: Egesa Grupa Energetyczna SA, EWE energia Sp. z o.o., Grupa Duon SA czy G.E.N Gaz Energia SA.
Podobnie jak w przypadku sprzedawcy prądu, sprzedawcę gazu też możemy zmienić.
W kwestii dystrybucji gazu, również mamy do czynienia z monopolem. Zdecydowanie największym podmiotem działającym w tym obszarze jest PSG Sp. z o.o. Istnieje kilkudziesięciu mniejszych dystrybutorów, ale działają jedynie lokalnie, a ich sieci są połączone z infrastrukturą PSG Sp. z o.o. lub operatora systemu przesyłowego Gaz-System S.A.
Na rynku energii gazowej zmiany w kierunku pełnej liberalizacji zachodzą wolniej niż w przypadku rynku energii elektrycznej. Ważnym krokiem w tym kierunku byłoby uwolnienie cen gazu dla odbiorców końcowych. Zapewne jednak na taką zmianę przyjdzie nam trochę poczekać.